Exemplary Leadership Programme

  • 20 maart 2024

Begin maart bezocht een delegatie van onze scholengroep dankzij het expertisecentrum Onderwijs en Leren van Thomas More enkele scholen in U.K.

Een delegatie van vzw KITOS, bestaande uit Francis Van Caer (afgevaardigd bestuurder), Sven Van Grembergen (algemeen directeur basisschool Ursulinen Mechelen en O.L.V. van de Ham), Silke De Pauw (pedagogisch directeur O.L.V. van de Ham), Jasmine Lauwers (pedagogisch coach Basisschool Ursulinen Mechelen), Evi Lauwers (zorgcoördinator basisschool O.L.V. van de Ham) en An Verbruggen (leraar 6de leerjaar basisschool O.L.V. van de Ham) bezocht begin maart, dankzij het Expertisecentrum Onderwijs en Leren van Thomas More enkele lagere scholen in Birmingham en Luton.
Doel van het bezoek? Nagaan hoe een kennisrijk én gedragscurriculum kan bijdragen aan betere leerresultaten. Kunnen de discipline, excellentie en ambitie van deze Britse scholen een voorbeeld zijn voor onze scholen?

Onze delegatie bracht alvast deze inzichten mee waarvan ze de implementatie in onze KITOS-scholen alvast nader zal onderzoeken:

Zorgcoördinator Evi Lauwers vond het bezoek een echte eye-opener. Zij neemt mee dat de lat voor elke leerling hoog lag. 4-jarigen leren schrijven en lezen en verticale leerlijnen bij elk thema zorgen ervoor dat iedereen exact weet welke doelgerichte woordenschat aangebracht is en hier verder op kan bouwen. “Alle leerlingen laat men de doelen bereiken, alleen de weg ernaartoe kan voor iedereen anders zijn.” “Ik vond het ook opmerkelijk dat de leerlingen al jong leerden spreken voor groepen. Taal krijgt heel veel aandacht. Er werd heel veel geschreven, zonder invulboeken. De thema’s werden opgesplitst in vakken en dan werd de link tussen de vakken gelegd. Er is een visuele woordenschat in de klas aanwezig en na elke les moet de leerlingen de (nieuwe) woordenschat opgezegd hebben.” Ze merkte daarnaast op dat er in zeer grote klasgroepen werd gewerkt: 28 tot 30 leerlingen, maar dat het er stil was. “Ondanks de duidelijke structuur en stiptheid in de school, voelde ik wel dat er een aangename en warme sfeer hangt. Alle leraren waren echt enthousiast en in alle gangen getuigen verschillende ‘Walls of Fame’ van de diverse talenten van de leerlingen”.

“Ik zag dat de baseline van onze scholengroep ‘#Ambitieus voor elk Talent’ er waar werd gemaakt. Alle kinderen kunnen er de lat halen, ondanks hun achtergrond. Het is onze taak als leerkracht om daarvoor te zorgen. Onze leerlingen verdienen alle kansen”. Everything in the classroom leads to learning is daarvan een mooi voorbeeld.

An Verbruggen stuurde ons een aantal van haar inzichten: “Wat meteen opviel waren de vele inspirerende spreuken en quotes aan de muren. Doorheen het hele gebouw is elk hoekje en kantje benut om de leerlingen de kans te geven om bij te leren. Zo vinden we o.a. de uitmuntende voorbeeldwerken van leerlingen in de ‘hall of fame’, de favoriete boeken van de leerkrachten, de scores van de beste presteerders, didactisch materiaal voor de leerkrachten … . Naast de overduidelijke christelijke waarden en visie komen ook andere godsdiensten aan bod. In de gemeenschappelijke zaal hangen de pijlers van alle aanwezige godsdiensten.

Het aanstekelijke enthousiasme van de schoolleiding was fantastisch om te zien. Trots legden ze uit hoe ze de afgelopen tien jaar iedereen achter de schoolvisie konden scharen. De school is gelegen in een armere buitenwijk van Birmingham en straalt langs de buitenkant niet echt prestige en glamour uit. 78% van de leerlingen heeft het Engels niet als thuistaal. Alle kleuters starten van hun vierde levensjaar met hetzelfde curriculum, met hetzelfde doel en ze leggen allemaal hetzelfde traject af. De lat ligt meteen hoog. Vanaf dag één wordt er gestreefd naar excellentie en uitmuntendheid. Kleuters leren op school, met behulp van een heel groot en duidelijk taalaanbod, wat ze thuis (waarschijnlijk) niet zullen leren. Ze leren er spreken tegen (on)bekende volwassenen, ze leren er hun eigen mening geven en beargumenteren, ze leren rekenen, ze leren over de eigenschappen van driehoeken, maar ook wie Jackson Pollock is. Thema’s worden opgesplitst in vakken zodat er verbanden tussen de verschillende vakken ontstaan. Er wordt duidelijk en gestructureerd ingezet op woordenschat. Doorheen alle klassen wordt deze op dezelfde manier gevisualiseerd en verwoord. Na elke les moet een leerling de woordenschat 10 keer gezegd hebben. Luidop, tegen de buur, tegen de vloer, roepend, fluisterend … Ook in de kleuterklas wordt ingezet op woordenschat. Er worden korte lesjes gegeven van 4 keer 15min, nadien mogen ze gaan spelen. De woordenschat wordt dan op een of andere manier verwerkt in het spel.

“Everything in the classroom leads to learning”

Ze zijn allemaal gelijk en krijgen allemaal dezelfde rijke kennis aangeleerd. Differentiatie is aanwezig, maar enkel door aan sommige leerlingen extra concrete materialen aan te bieden wanneer ze daar echt nood aan hebben.

‘We want our students to be the best version of themselves.’

Ouders worden zeer nauw betrokken zodat ze mee de verantwoordelijkheid voelen voor de prestaties van hun kinderen. De leerlingen zelf gedragen zich voorbeeldig en zijn allemaal, stuk voor stuk, super gemotiveerd om hoge scores te behalen. Ze zijn zich er zo bewust van dat hun studiehouding bepalend is voor hun toekomst en dat ze allemaal het beste van zichzelf willen en moeten geven. De ouders krijgen geen rapporten of toetsen mee naar huis. Wel moeten ze verplicht drie keer per jaar op school naar een oudercontact komen waar ze de evolutie van hun kind meekrijgen en horen hoe ze er thuis aan kunnen en moeten werken.

Wanneer we een klas van de lagere school binnengaan valt ons meteen op hoe gefocust alle leerlingen betrokken meewerken. “One, two, tree… eyes on me”, zegt de leerkracht. “One, two… eyes on you”, antwoorden de leerlingen en ze zitten allemaal meteen stil en correct met hun blik op de persoon die praat. De actieve vorm van lesgeven zorgt ervoor dat elke leerling echt betrokken meedenkt. Er heerst een hele aangename rust, hoewel de leerkracht toch een zeer strak tempo oplegt. Wat ook meteen opviel was dat de leerlingen geen enkel invulboek gebruiken. Ze werken per vak in een zelfgeschreven leerschrift. Deze gaan niet mee naar huis.

Deze actieve manier van lesgeven probeer ik sinds enkele maanden ook zelf in mijn klas. Ik probeer allerlei activerende werkvormen uit. Vaak geef ik les volgens het model van de expliciete directe instructie waarbij alle leerlingen zo actief mogelijk meedenken en meewerken met de lesinhoud. De leerlingen leren van de leerkracht. De leerkracht legt uit, doet voor en werkt samen met de leerlingen. Nadien leren de leerlingen van elkaar en dan pas, wanneer je weet dat ongeveer 80% van de leerlingen de leerstof onder de knie heeft, gaan ze zelfstandig aan het werk. Tijdens het onderwijzen wordt er heel veel aandacht besteed aan een rijke woordenschat, aan het activeren van de voorkennis van de leerlingen en aan het herhalen.

“Ik zou het fantastisch vinden mocht deze manier van lesgeven in de hele school onderwezen worden. Van bij de kleuters. Een duidelijke structuur, een rechtvaardig gedragsbeleid en een kennisrijk curriculum. Onderwezen door vakspecialisten. Leerkrachten die inhoudelijk sterk zijn om hun leerlingen naar een hoger niveau te tillen.”

Lees het artikel in De Standaard
Bekijk het fragment in Terzake